Gemeentearchief

Wat is het?

Gemeentearchief Harlingen

In het geklimatiseerde archiefdepot in het Hannemahuis bevinden zich honderden strekkende meters archief van het stadsbestuur Harlingen, niet-overheidsarchieven en verzamelingen uit de periode 1580-1925, en archief van de secretarie van de gemeente Harlingen 1925-1985. Deze archiefstukken zijn voor iedereen te raadplegen in de studieruimte van het Gemeentearchief in het Hannemahuis, Voorstraat 56 te Harlingen. Als u onderzoek wilt doen in het oude stadsarchief, maakt u van te voren even een afspraak met de beheerder van het oud archief, mevrouw J. Tigchelaar, e-mail: j.tigchelaar2@harlingen.nl , telefoonnummer: 0517-413658.

Honderden strekkende meter geschiedenis

Het Harlinger Gemeentearchief bevat een schat aan informatie over leven en werken in de Friese havenstad in de afgelopen vijfhonderd jaar. Naast de archieven van de stad, het stadsbestuur en het bestuur van de gemeente Harlingen bevinden zich in het archiefdepot in het Hannemahuis archieven van verschillende gemeentelijke instellingen, diensten en bedrijven, van gildes en diverse archieven van scholen en opleidingen.

Toegang op de archieven: Inventarissen

De archieven van de Gemeente Harlingen tot 1926 zijn beschreven in een gedrukte inventaris: mr HT. Obreen, 'Harlingen inventaris der archieven', 1968. Deze is in gedrukte vorm alleen nog maar tweedehands beschikbaar, maar u kunt de inventaris raadplegen op de website van de Friese archieven: www.friesarchiefnet.nl. Van de Harlinger gemeentelijke archieven gevormd tussen 1937 en 1985, is eind 2012 een gedrukte inventaris voltooid: de Inventaris van het Archief van de Secretarie van de Gemeente Harlingen (1859) 1925-1985 (2002). Het merendeel van de archieven gevormd tussen 1937 en 1985 is openbaar. De documenten bevinden zich sinds november 2012 in de archiefbewaarplaats, in het Hannemahuis, centrum voor Harlinger cultuur en historie.

Zelf onderzoek doen in het Gemeentearchief Harlingen

In het Hannemahuis is naast de archiefbewaarplaats een kleine studieruimte voor bezoekers van het archief. Om u zo goed mogelijk van dienst te zijn is het prettig dat u van te voren een afspraak maakt. Wilt u onderzoek doen in de archieven, of wilt u bouwtekeningen tussen 1900 en 1935 inzien, dan kunt u van te voren een afspraak maken met de beheerder van het oud archief, mevrouw J. Tigchelaar, e-mail: j.tigchelaar2@harlingen.nl. Heeft u vragen over de archieven vanaf 1985, of wilt u bouwtekeningen van na 1935 inzien, dan kunt u bellen met de gemeente Harlingen, telefoonnummer 14 0517.

Verkoopakten uit de 17de en 18de eeuw

De archieven van het Nedergerecht Harlingen bevinden zich in Tresoar. Hieronder vallen ook de Proclamatieakten 1597-1811, die de voorgenomen verkoop en 'ruilkoop' van onroerend goed behandelen. Deze specifieke akten zijn in 2012 gedigitaliseerd door de Freonen fan de Argyven in Fryslan (Vrienden van de Friese Archieven). De vereniging Oud-Harlingen is in samenwerking het Gemeentearchief Harlingen eind 2012 een project gestart om met vrijwilligers de Harlinger verkoopakten uit de 17de en 18de eeuw te ontsluiten. De resultaten hiervan zijn zichtbaar op www.kleinekerkstraat.nl

Boedelinventarissen uit de 17de en 18de eeuw

In het archief van het Nedergerecht Harlingen bevinden zich ook de Inventarisatieboeken 1589-1727, met boedelinventarissen. Deze geven een prachtig beeld van de materiële cultuur in Harlingen. Boelinventarissen werden opgesteld als iemand was overleden, ten behoeve van de erfgenamen, of als een tweede huwelijk werd aangegaan. Vrijwilligers zijn sinds begin 2017 bezig met het transcriberen van alle akten. De resultaten zullen op www.kleinekerkstraat.nl beschikbaar worden gesteld.

Akten Burgerlijke Stand (geboorten, huwelijken, overlijdens)

De originele akten van de Burgerlijke Stand Harlingen (Geboorten, Huwelijken, Overlijdens) vanaf 1811 (de invoering van de Burgerlijke Stand in Nederland) zijn gedigitaliseerd. U kunt ze doorzoeken en bekijken op www.allefriezen.nl.

Bevolkingsregisters

De Bevolkingsregisters Harlingen 1850-1920 worden gedigitaliseerd in het project VeleHanden, en beschikbaar gesteld op www.allefriezen.nl.

Op zoek naar uw voorouders

Als u wilt weten wie uw voorouders waren, kijk u eerst op internet. Bijvoorbeeld: op de website www.allefriezen.nl vindt u gegevens uit allerlei bronnen zoals de Doop-, Trouw-, Begraaf- en Lidmatenboeken en de gegevens uit Geboorte-, Huwelijks- en Overlijdensakten. Op de website www.kleinekerkstraat.nl vindt u een schat aan historische informatie over Harlingen en Harlingers tussen de 17de en 19de eeuw (o.a. "Bewoners", "Harlingers", "Stadsbestuur tot 1814").De archieven bieden nog veel meer informatie. Zo kunt u napluizen hoe u aan uw achternaam bent gekomen of welke beroepen uw voorouders hadden. Ook kunt u in de Bevolkingsregisters informatie vinden waarnaartoe zij in de loop der jaren zijn verhuisd, hoeveel zij verdienden of van welke kerk zij lid waren. Als u begint met stamboomonderzoek moet u zich eerst afvragen hoe u dit moet aanpakken. Hiervoor zijn handige gidsen beschikbaar, zoals de Gids voor Genealogisch en Biografisch onderzoek in Friesland. Verder organiseert Tresoar egelmatig cursussen.Ook op Internet kunt u veel informatie vinden. Daarnaast is er een zeer handzame Internetgids Stamboomonderzoek, geschreven door Koos Boertjens, in 2000 uitgegeven door Sdu Uitgevers.

Op zoek naar de geschiedenis van onroerend goed

Als u begint met onderzoek naar onroerend goed moet u zich eerst afvragen hoe u dit moet aanpakken. Hiervoor is door Tresoar de 'Gids voor onderzoek naar de geschiedenis van onroerend goed in Friesland' gemaakt. In deze gids wordt stapsgewijs beschreven welke bronnen u moet raadplegen als u panden of percelen wilt lokaliseren. Ook zijn in deze gids stappenplannen opgenomen voor onderzoeken naar de eigendoms-, bewonings- en bouwgeschiedenis van panden en het gebruik van gebouwen en landerijen. Tresoar organiseert overigens ook een cursus naar de geschiedenis van onroerend goed.

Als u iets wilt weten over de historie van uw huis, begint u op internet.

Veel historische informatie over huizen in Harlingen vindt u op de website www.kleinekerkstraat.nl (o.a. "Zoek je huis") Misschien is er in het Gemeentearchief Harlingen wel een bouwtekening bewaard gebleven, zodat u weet wanneer het gebouwd is en wie de architect is. Via Bevolkingsregisters Harlingen vanaf 1850 kunt u nagaan welke families er hebben gewoond.

Kadaster Harlingen

In het Gemeentearchief Harlingen worden de kadastrale leggers Harlingen vanaf 1832 bewaard. De kadastrale kaarten zijn helaas niet meer aanwezig. Archief van het Kadaster Harlingen:

• Invnrs 1-2: Oorspronkelijke aanwijzende tafel der grondeigenaren der ongebouwde en gebouwde eigendommen, met opgaven van de oude grondmaat in de nieuwe, en suppletoire aanwijzende tafel, 1832. 2 delen.
• Invnrs 3-4: Perceelslijsten: Registers, nr 71, houdende verwijzing van de nummers der pecelen (op de kaart) naar de perceelsgewijze kadastrale legger", tot 1914 en vervolgens. 2 delen.
• Invnr 5: Alfabetische naamlijst op de perceelsgewijze kadastrale legger, sinds 1915. 1 deel.
• Invnrs 6-33: Perceelsgewijze kadastrale legger, sinds 1832, nr 84. 27 delen.